Het beste water voor thee

links thee gezet met zuiver en zacht water, in het midden met kraanwater en rechts met mineraalrijk water. (foto: Harold Pereira)

Water. Thee bestaat er voor 99,9 procent uit. Het is daarom essentieel dat het water vers is en van goede kwaliteit. Maar welk water is het beste water voor thee? Koud is ons kraanwater veilig en goed drinkbaar, maar het is meestal wel hard. Hoe hard, dat is afhankelijk van de bodemsamenstelling en die verschilt per gebied. Zandgrond bijvoorbeeld heeft zachter grondwater dan kalkrijke grond. Voor thee is vooral de hoeveelheid Calcium en Magnesium in het water van belang. Hoge waardes zorgen voor slecht smakende thee. 

pH-waarde en thee
Een andere belangrijke smaakbepaler van thee is de pH-waarde: de zuurgraad van het water. De pH-waarde wordt op een schaal van 0 tot 14 gemeten. 7 is neutraal, hoger dan 7 noem je het water alkalisch, lager dan 7 noem je het zuur.Voor lekkere thee is het belangrijk dat die zuurgraad zo neutraal mogelijk is, want hoe lager die waarde, des te zuurder het water. Hoe hoger de pH-waarde, des te alkalischer het water. Dat smaakt bitter, zepig, zoutig, soms metalig en vettig. In beide gevallen smaken waar de thee niet beter van wordt.

Alkalisch kraanwater

 

In Nederland heeft kraanwater een pH-waarde van 7.9 of hoger en is dus per definitie te alkalisch voor thee. Bij verhitting wordt het zelfs nog alkalischer, omdat HCO2, het zuurcomponent in water, verdampt. Dan wordt water met een zuurgraad van bijvoorbeeld 8 opeens 8.5. Hoe langer je het water doorkookt, hoe meer HCO2 er verdampt, des te alkalischer wordt het water en des te vlakker en zepiger de smaak van de thee die je er mee zet. Zonde, toch?

 

Waarom hard water funest is voor thee

Als water hard is, dan gaat dat bij het verhitten van het water ten koste van de smaak van thee, Dit leidt tot:

  • een onaangename geur
  • donkere, troebele thee 
  • een drabbig, brak vel op je afkoelende thee
  • aanslag in je kopjes en theepot en op je gebit

Met als genadeklap: door hard water dat niet heeft gekookt, krijg je schuim op je thee.

Kortom, krijg je een kop thee die troebel en donker is, vies ruikt, vlak smaakt en een bruine ring achterlaat in het kopje? Dan weet je nu dat het niet aan de thee ligt, maar aan het water.

Bonus:
Zacht water hoeft niet eerst aan de kook gebracht te worden, dat blijft helder, want er zit te weinig Calcium in om schuim en troebelheid te kunnen veroorzaken.

Zelf zacht water maken

Je kunt je kraanwater zelf zacht maken met een filter. Het is dan wel zaak de juiste te kiezen, want er zit veel verschil in het eindresultaat. Hoe zacht wordt het water en hoe zit het met de zuurgraad na het filteren? Hieronder vind je een aantal mogelijkheden.

Water ontharden: de ionenwisselaar

Ontkalk je je water met een ionenwisselaar, dan hangt het van het type af of de ionenwisselaar al dan niet geschikt is voor thee. 

    • De vierstaps-ontharder met waterstofontharder
      Dit type wordt dicht in de buurt van de kraan geplaatst waar het zachte water uit moet komen, want het gaat hier alleen om het zachter maken van water dat gebruikt wordt voor koffie, thee en eventueel het koken van groente. Een goed voorbeeld is de Purity C Quell ST van Brita. Dit is een 4-staps filter met: 
    • een ionenwisselaar die calcium- en magnesium uitwisselt tegen waterstof (H+)
    • een koolstoffilter 
    • grove deeltjes filtratie
    • en een heel fijnmazig eindfilter 

    Bonus: dit systeem heeft bovendien een instelbare bypass voor de perfecte afstelling voor de gewenste hardheid. Handig, want koffie heeft harder water nodig dan thee, dat is echt een enorm verschil.

    • De zoutontharder

     

    Deze wordt vaak ingezet in gebieden met erg hard water  en wordt gekoppeld aan de waterleiding daar waar die het huis inkomt. Dit type ontharder werkt met zout (Natrium). Het wisselt natriumionen uit tegen calcium-en magnesiumionen. Daardoor krijg je geen kalk in het water en  bij verhitting boven de 65℃ dus geen kalksteen. Goed voor machines en tegels, want er vormt zich geen aanslag meer, maar voor thee is het niet geschikt. Die is weliswaar helder, want er zit geen kalk meer in het water, maar door de toegevoegde zouten is het gefilterde water alkalischer geworden. Door verhitting neemt die alkaliteit nog meer toe, met als gevolg dat de thee nog steeds vlak en zepig smaakt, soms zelfs muf. De pH-waarde van het kraanwater in Nederland is al hoog, namelijk rond de 8, en wordt door deze techniek dus alleen maar nog hoger. Prima voor het ontkalken van tegeltjes en machines, maar voor thee echt niet geschikt. 

     

    Filterkan
     Maar je kunt ook prima uit de voeten met de Brita waterkan met Maxtra+ filter. Deze filterkan bevat  zowel een H+-ionenwisselaar als een koolstoffilter, wat zorgt voor het verwijderen van chlorine en andere smaak- en geur verknallende stoffen en, heel belangrijk, het terugbrengen van de pH-waarde naar 6,5. Bij verwarming van het water gaat die weer richting de 7, vanwege de verdamping van CO2. Dat is mooi, want 7 is neutraal: precies wat je wilt voor theewater. Let op: oudere filters of die van andere merken leveren een heel ander, veel slechter resultaat. Let dus goed op wat je koopt.

    Door de H+ uitwisseling filtert de kan voldoende Calcium en Magnesium uit het water om de juiste balans te krijgen voor geschikt theewater. Een gemiddeld huishouden doet een maand met zon filter. Als die verzadigd is, kan het filter terug gestuurd worden naar Brita voor hergebruik, zodat het geen extra belasting oplevert voor het milieu. 

     

    Het omgekeerde-osmose filtersysteem 

    Deze methode zorgt voor het zuiverste water, Zo werkt het:

    • Water wordt onder hoge druk door een bijzonder fijnmazig membraan gedrukt.
    • In het water opgeloste vaste stoffen, organische stoffen, virussen en bacteriën komen er niet doorheen.
    • Deze reststoffen worden na het filteren gescheiden van het schone water.
    • Het vuile water loopt weg via de afvoerpijp
    • Het schone water komt door de aparte kraan

    Toch wil je niet altijd alle Calcium en Magnesium uit het water verwijderen, want ze kunnen soms ook een steentje bijdragen aan een rijkere smaak, mits ze in heel bescheiden mate in het water voorkomen. Hoeveel? Dat is niet te zeggen, want wat de een lekker vindt, kan voor de ander teveel of te weinig zijn. Maar ga er vanuit dat water waar helemaal niks meer inzit in zekere zin dood is, en dan krijg je ook weer een vlakke smaak.

    Bonus
    Een bijkomend voordeel van dit systeem is, dat het ook alle andere ongewenste stoffen tegenhoudt, zoals nano plastic deeltjes, zware metalen, (bijvoorbeeld lood), medicijnresten en industriële reststoffen. De hoeveelheid daarvan in ons drinkwater is weliswaar meestal beneden de maximaal toegestane norm, maar ik heb het toch liever niet in mijn lichaam. In thee proef je die reststoffen overigens niet, daarvoor is de hoeveelheid te miniem. Chlorine zit al heel lang niet meer in ons water, omdat het hier niet meer nodig is. In België en Frankrijk proef je dat nog wel terug.

    Er zijn grote omgekeerde-osmosesystemen te koop die geschikt zijn voor de horeca, maar voor huishoudelijk gebruik zijn er ook kleinere systemen die in je keukenkastje passen. Ze zijn te koop bij speciaalzaken, bijvoorbeeld bij Aquapeak.

     

    Meer informatie?
    Bel of app me op
    06 4594 9694

    theeboek voorkant

    Lees meer over het belang van water voor thee in het boek Thee, de nuchtere neef van wijn. Stuur me een mail als je een al dan niet gesigneerd exemplaar wilt bestellen. Of koop het in een van deze winkels.

    WAAROM THEE?

    • De juiste thee bij het eten verhoogt de smaakervaring, net als wijn.
    • Van thee bij het eten blijf je fris, scherp en alert.
    • Het bevordert je concentratievermogen.
    • Het heeft 0,0 calorieën.
    • Het geeft een frisse adem.
    • En het is nog lekker ook!

    Zie voor meer info mijn pagina thee koud gezet, warm gedronken en mijn blog op deze website.